تصامیم جرگه پشتون به هیچ نتیجه نرسید. چرا؟
نویسنده: احمد سیدی، کارشناس مسایل افغانستان و منطقه (سوئیس)، مخصوص برای "سنگر"
جواب این سوال نزد کیست، و چه کسی میتواند این سوال را پاسخ دهد که چرا چنین شد ؟
سال گذشته در ۱۱ اکتبر سال ۲۰۲۴ جرگه تحفظ پشتون ها در پشاور خیلی با سر و صدا در سطح ملی و بین المللی دایر شده بود، و رهبری آن جرگه را منظور پشتین بر عهده داشت، در همان جرگه مفتی منیر شاکر که از جمله حمایت کنندگان آن جرگه بود بیانیات آتشین را اظهار کرد.
در آن زمان اینطرف و آنطرف خط دیورند بر آن جرگه تعداد زیادی دل بسته بودند و تبلیغات به اوج خود رسیده بود که این جرگه میتواند سرنوشت منطقه را رقم بزند اما بر علاوه اینکه رقم نزد بلکه سرنوشت منطقه از بد بدتر شد. در حال حاضر مدت ۲۵ روز میشود که دروازه های تورخم مسدود شده و با گذشت هر روز شرایط دشوار تر شده میرود، کشتار، قتل و قتال زیادتر شده است، مانند اینکه مفتی منیر شاکر یکی از شخصیت های برجسته که همیشه به حقیقت گویی شهرت داشت، زمانی لشکر اسلام را پایه گزاری کرد و از حامیان سر سخت این جرگه بود با مولوی عبدالله و یک تعداد دیگر کشته شدند حالا آدم نمیداند که سرنوشت دیگر حمایت کنندگان این جرگه بکجا خواهد رسید؟
ناگفته نماند اینقدر میدانم که منظور پشتین زنده است ولی نمیدانیم در کجاست و چه میکند یعنی در حال حاضر خاموشی مطلق حاکم است.
هر چند این کشتار و قتل و قتال ها بر میگردد به عقاید ملا ها و روحانیون که بنام دیوبندی، سلفی، بریلوی، پنج پیری و این و آن یک دیگر خود را کافر میدانند و میکشند، چنانچه چند قبل حامد الحق رئیس مدرسه حقانیه نیز قربانی همین رقابت ها شد. حالا احساس میشود بجای کشتن نظامیان کشتن ملا آغاز شده عاقبتش بخیر .
به هر حال فیصله های که در جرگه صورت گرفته بود خدمت شما ارایه میکنم.
1 – اگر ارتش پاکستان، طالبان(تی تی پی)، داعش و هر گروه مسلح دیگر تا دو ماه مناطق پشتون نشین را ترک نکنند، قوم پشتون به پا می خیزند و آنها را با زور از مناطق شان اخراج می کنند، اما بر عکس این فیصله عمل شد.
2 – یک ارتش ملی پشتون ها تشکیل خواهد شد. هر حزب و هر ولسوالی سه، سه هزار جوان غیرمسلح را به این ارتش ملی می دهند. این ارتش از وطن پشتون ها محافظت می کند. اما بر عکس این فیصله عمل شد.
3 – جرگه فیصله کرد که رفت و آمد میان دو طرف خط دیورند مثل گذشته و تجارت در مسیر این خط میان دو طرف آزاد و بدون پاسپورت و ویزا باشد،
4 – ممنوعیت ها بر جنبش تحفظ پشتون(پی تی ام) باید برداشته شود. ، اما بر عکس این فیصله عمل شد.
5 – پشتون ها در سایر ایالات مورد تبعیض قرار نگیرند، اما بر عکس این فیصله عمل شد.
6 – قیمت هر یونت برق در مناطق قبایلی مجانی و در سایر مناطق خیبر پشتونخوا پنج کلدار پاکستانی باشد.(قیمت هر یونت برق شصت کلدار پاکستانی است) اما بر عکس این فیصله عمل شد.
7 – پول های اضافی برق را که بیشتراز پنج کلدار از مردم ایالت خیبر پشتونخوا گرفته شده و به دیگر ایالت ها داده شده است باید هر چه سریعتر این پول ها که قرض پشتوخوا است را به مردم پشتونخوا پرداخت شود، اما بر عکس این فیصله عمل شد.
8 – شناخت کارت یا شناسنامه های مسدود شده پشتون ها باید باز شود، اما بر عکس این فیصله عمل شد.
9 – یک کمیته را جرگه تشکیل میدهد تا دوسیه های(پرونده ها) ناپدید شدگان عمدی و جبری(ناپدید شدگان پشتون هادر پاکستان) و موضوع شهدا را در داخل پاکستان و هم چنان در سازمان ملل متحد و دادگاه کیفری بین المللی ارائه و تعقیب کند. همچنین کمیته ویژه ای از وکلا برای بازگرداندن افراد گم شده و زمین های غصب و مصادره شده ساخته می شود، اما بر عکس این فیصله عمل شد.
10 – امکانات و وسایل پشتون ها در اختیار پشتون ها باید باشد. آن وسایل و امکانات مناطق پشتون که به ضرر است باید مسدود شود. معلومات و اطلاعات در این مورد توسط یک کمیتۀ تعیین شده و موظف تهیه می شود، اما بر عکس این فیصله عمل شد.
11 – پشتون ها دیگر به کسی باج نمیدهند و اگر کسی آنها را مجبور کند جرگه با آنها برخورد می کند، اما بر عکس این فیصله عمل شد.
12 – وعده های کمک به مناطق قبایلی باید عملی شود، اما بر عکس این فیصله عمل شد.
13 – ارتش نباید در امور حقوقی دخالت کند، اما بر عکس این فیصله عمل شد.
14 – سنت دختر دادن در بدل بد، به پایان رسیده است. هیچ دختری به عنوان انتقام قتل یک مرد قاتل داده نمی شود، اما بر عکس این فیصله عمل شد.
15 – جرگه برای حل منازعات مذهبی و قومی اقدام می کند، اما بر عکس این فیصله عمل شد.
16 – تمامی زندانیان سیاسی باید فورا آزاد شوند، اما بر عکس این فیصله عمل شد.
17 – از علی وزیر تا آخرین کسی که دستگیر شده است و تمام اعضای بازداشت شدۀ جرگه باید فوراً آزاد شوند. اگر بعد از این یکی از اعضای جرگه دستگیر شود یا مشکل مشابه ایجاد شود، جرگه در مورد آن، فیصلۀ بسیار سخت دیگر خواهد کرد، اما بر عکس این فیصله عمل شد.
18 – برای شناسایی عاملان حمله بر شرکت کنندگان جرگه و اجرای عدالت برای خانواده های شهدا اقدام عملی صورت می گیرد، اما بر عکس این فیصله عمل شد.
19 – خانواده های آواره که می خواهند به مناطق خود بازگردند، جرگه آنها را به خانه ها و روستاهای شان منتقل می سازد، اما بر عکس این فیصله عمل شد.
20 – هشتاد نفر بزرگان از میان اعضای جرگه برای تطبیق و اجرایی ساختن فیصله های جرگه تعیین می شوند، اما بر عکس این فیصله عمل شد.
21 – از طالبان افغانستان به نرمی خواسته می شود تا درهای تعلیم و تحصیل را برای دختران باز کنند، اما بر عکس این فیصله عمل شد.
به هر صورت جای تاسف است بر علاوه اینکه هیچ فیصله ی این جرگه نتیجه ی نداده است بلکه علیه هر فیصله ی آن اعمال زشت تر و خراب تر روی دست گرفته شده است.
