آیا انتظار میرود، که "امارت اسلامی" طالبان به هفت کشور کوچک تجزیه شود؟
نویسنده: آندری سرنکو
منبع: کانال تلگرام "آندری سرنکو"
اخیراً شایعات در مورد تغییر احتمالی نظام اداری و سیاسی افغانستان دوباره به گردش درآمدهاند. این شایعات بر تز "برچیده شدن اجتناب ناپذیر و قریب الوقوع رژیم کنونی طالبان و بازگشت آمریکا" به افغانستان تکیه میزنند.
عجیب است که موج این شایعات به مرور زمان با تشدید دیپلماسی آمریکا در جهت افغانستان، به ویژه با سفر سلسلهدار تام وست، نماینده ویژه رئیس جمهور ایالات متحده در امور افغانستان، به تعدادی از کشورها همزمان شد. ضمن این سفر وی با مهاجران سیاسی افغانستان، رهبران گروه های جمعیتی، تاجران افغان دیدار کرد.
شایعات حاکی از آن است که رژیم طالبان بطور اجتناب ناپذیری به سمت ورشکستگی نهایی خود حرکت می کند، که منجر به جنگ داخلی بین گروه های طالبان و نابودی سیستم فعلی "امارت اسلامی" خواهد شد. یک عامل مهم در این روند، جبهه مقاومت ملی افغانستان است که مبارزه مسلحانه نسبتا موفقی را علیه حکومت طالبان انجام می دهد.
در آستانه دوره جدید آشفتگی افغانستان، دیپلمات های آمریکایی فعال تر شده اند که به گفته شایعه سازان، "بازگشت آمریکا به افغانستان" را زمینسازی می کنند. با این حال، این یک بازگشت نظامی نیست، بلکه یک بازگشت سیاسی خواهد بود که با جستجوی "راه حل های جدید برای بحران افغانستان" همراه خواهد بود.
یکی از این راه حل ها می تواند تبدیل افغانستان به یک دولت فدرال یا حتی کنفدرال باشد که از هفت "ایالت" (مینی ایالت یا دولت خرد) تشکیل خواهد شد. فرض بر این است که این "دولت ها" در دو خط قومی و سرزمینی ایجاد خواهند شد. در این صورت، تاجیکها، هزارهها، ازبکها و البته پشتونها افغانستان "دولت اولیه" خود را دریافت خواهند کرد (اخیری حداقل به دو "دولت" - درانی و غلزیها تقسیم خواهد شد).
به گفته شایعه سازان، چنین دگرگونی افغانستان نه تنها گروه های قومی مختلف را در گوشههای مختلف "رینگ" افغانستان که که اختلاف های بین آنها در دوره تسلط طالبان دوباره تشدید شد، قرار خواهد داد، بلکه امکان "حمایت" واقعی کشورهای مختلف منطقه را از این یا آن "دولت" افغانستان نیز فراهم خواهد ساخت.
حالا به سختی می توان گفت که این شایعات چقدر صحت دارند. بدیهی است که وضعیت افغانستان برای گرایش های مرکزگرا مناسب نیست. پاکسازی قومی که توسط طالبان در شمال افغانستان انجام میشود، تنها تمایل تاجیکها، هزارهها و ازبکها را برای دوری از پشتونها تقویت میکند.
پس از خروج نیروهای ائتلاف غربی به رهبری آمریکا، کشورهای منطقه برای ایجاد ثبات در افغانستان ناتوان بودند. درخواست "دوستی با آمریکا" هنوز در میان همه گروه های سیاسی افغانستان از جمله طالبان بسیار قوی است.
این امر باعث می شود که واشنگتن همچنان یک مرکز اولویت اول نفوذ در وضعیت افغانستان باشد. و اگر ایالات متحده تصمیم بگیرد که "امارت اسلامی" را که به عنوان یک دولت مؤثر شکست خورده است، به "ایالات متحده افغانستان" (USAF) تبدیل کند، بعید است که امروز کسی بتواند به طور جدی مانع این برنامه شود.