Бо маболиғи ҳомиёни ғарбӣ, як гурӯҳи террористӣ метавонад ним миллион ҷангиро таъмин кунад.
Нависанда: Андрей Серенко, хабарнигори хоси “Независимая газета”
Режими Толибон* (як гурӯҳи террористии мамнуъ дар Федератсияи Русия) беш аз се сол аст, ки Афғонистонро таҳти контроли худ қарор додааст. Далели тадовуми он на танҳо шеваҳои ваҳшиёнаи саркӯби мардуми кишвар аст, балки ҳимоятҳои молии беруние низ мебошад, ки ҳам аз тариқи механизмҳои оммаи созмонҳои ғайритиҷориву муассисоти молии байнулмилалӣ ва ҳам аз тариқи системи ришваҳои ҳадафманди ғайриқонунии чеҳраҳои калидии режими Толибон фароҳам мегардад. Илова бар ин, ҳомии аслии хориҷии Толибон ҳамчунон Иёлоти Муттаҳида ва шарикони он дар проектҳои хатарноки байналмилалӣ боқӣ мондааст.
Ба гуфтаи манобеъи афғон, даромади солонаи давлати Толибон дар Афғонистон ҳудуди 2٫8 миллиард доллар аст, ки аз ин миён, беш аз 90 дарсади он барои ҳифзи “бахши амниятӣ” - яъне садҳо ҳазор ҷангҷӯе, ки дар се бахши аслии амниятии нерӯҳои режими Толибон гумошта шудаанд, ба масраф мерасад. Теъдоди неруҳои вазорати умури дохилаи Толибон имрӯз 217 ҳазор нафар аст, 173 ҳазор нафар дар вазорати дифоъи Толибон хидмат мекунанд ва хадамоти амнияти Толибон (ба номи Раёсати умумии истихборот) имрӯз шомили беш аз 47 ҳазор нафар корманд дорад. Ростӣ, ин рақам ду баробари раёсати мушобеҳи амнияти миллии Афғонистон дар даврони ҷумҳурият аст. Шумори маҷмӯъи нерӯҳои амниятии Толибон ба 437 ҳазор тан мерасад.
Ҳамон тур, ки манобеъи афғонӣ хотирнишон месозанд, масорифи будҷаи Толибон барои нигаҳдорӣ ва омӯзиши ин тақрибан ним миллион артиш моҳона ба 220 миллион доллар, яъне ҳудуди 2.6 миллиард доллар дар сол мерасад. Барои тамвили тамоми соҳоти дигари давлати Толибон (муроқибатҳои сиҳӣ, омӯзиш, фарҳанг, барномаҳои иҷтимоӣ ва ғайра) бештар аз 150–200 миллион доллар боқӣ мемонад. Чӣ гуна ин пул метавонад 35 миллион нуфуси Афғонистонро тағзия кунад ва таҳти пӯшиш қарор диҳад? Ба гуфтаи манобеъи афғон, дӯстони амрикоӣ ва шарикони онҳо дар ин замина ба раҳбарони Толибон кӯмак мекунанд.
Нозирони афғон акнун панҷ механизми хориҷиро барои ҳимояти молӣ аз давлати Толибон дар Афғонистон барҷаста мекунанд.
Нахуст, ШАБАКАИ СОЗМОНҲОИ ҒАЙРТИҶОРӢ (СҒТ) вуҷуд дорад, ки ба баракати талошҳои муштараки Вашингтону Толибон дар Афғонистон давом овардааст. Имрӯз дар Афғонистони толибонӣ 2169 созмони ғайритиҷории миллӣ (расман афғонӣ) ва 278 созмони ғайридавлатии ғарбӣ фаъолият доранд. Дар бахши созмонҳои ғайритиҷорӣ тақрибан 70 ҳазор нафар истихдом шудаанд, ки тақрибан 3 ҳазор проекти хеле маҳаллиро татбиқ мекунанд. Ҳамаи ин созмонҳои ғайритиҷорӣ тарафдори Толибон ҳастанд, ки қобили дарк аст. Билохира бидуни доштани муҷаввиз ё гувоҳномаи хос аз сӯи ҳукумати Толибон, ҳеҷ созмони ғайридавлатӣ наметавонад дар кишвар фаъолият кунад. Маҷмӯъи будҷаи солонаи муассисоти ғайридавлатӣ 1.8 миллиард доллар аст, ки рехтани он дар системи иҷтимоӣ-иқтисодии режими Толибон кӯмак мекунад то аз фурӯпошии он ҷилавгирӣ кунад.
Дуввум, ДАСТКОРИҲО БО ИВАЗ КАРДАНИ БАНКНОТҲОИ АФҒОНӢ. Ин шакли дувумин ва комилан муҳими ҳимояти Ғарб аз Толибон аст. Ба гуфтаи намояндагони Банки марказии Толибон, имсол ба арзиши 100 миллиард афғонӣ банкнотҳои кӯҳнаи пули миллӣ аз байн рафтааст. Дар муқобил, Иёлоти Муттаҳида яку ним миллиард доллар банкноти ҷадидро дар ихтиёри давлати Толибон қарор дод ва ба ин тартиб, будҷаи ин гурӯҳи террористиро бо маблағе, ки тақрибан баробар бо будҷаи тамоми муассисоти ғайридавлатии фаъол дар Афғонистон буд, тамвил кард.
Солисан, ЭҲЁИ ПРОЕКТҲОИ БАНКИ ҶАҲОНӢ ДАР АФҒОНИСТОН. Ба гуфтаи манобеъи афғон, Банки ҷаҳонӣ ба таври фаъол дар ҳоли такмили проектҳои қаблии худ дар Афғонистон аст, ки дар гузашта ба таълиқ афтода буданд ва барои онҳо будҷаи вежаро ихтисос медиҳад. Ҷузъиёти он маълум нест, аммо дарвоқеъ режими Толибон аз роҳи қонунӣ тамвил мешавад.
Чаҳорум, ТАҚАЛЛУБ БО ЧОПУ ФУРӮШИ ПАСПОРТҲОИ ҶАДИД. Манобеъи афғон гузориш медиҳанд, ки яке дигар аз манобеъи муҳимми даромади Толибон, чопи паспортҳои ҷадид барои шаҳрвандони Афғонистон аст. Ба вежа, Иёлоти Муттаҳида 5 миллион нусхаи ҷадиди паспорти афғониро, ки дар Лаҳистон чоп шуда буд, ба давлати Толибон таҳвил дод. Акнун Толибон ин паспортҳоро ба афғонҳо мефурӯшанд – расман ҳар паспорт ба қимати 200 доллар. Дар асл ҳазинаи як паспорт ба 3 доллару бештар мерасад. Чунин тақаллуб на танҳо иҷоза медиҳад то будҷаи ин гурӯҳро дубора пур созад, балки мақомоти мушаххаси Толибонро низ сарватманд кунад.
Билохира, панҷум, ФАСОДИ ҲАДАФМАНД АЗ ТАРИҚИ КӮМАКҲОИ ҲАДАФМАНДИ МАХФӢ. Ин механизм тавассути хадамоти истихборотии Иёлоти Муттаҳида, ки ба шакли муназзам "ҳимояти махфии ҳадафманд" аз кормандони умдаи режими Толибонро, ки барои Вашингтон мавриди алоқаанд, бисёр муваффақона татбиқ мегардад. Ба вежа, ба раиси Раёсати умумии истихбороти Толибон, Мулло Абдулҳақ Васиқ ва дигарон. Ба гуфтаи манобеъи афғонӣ, ҳар як аз ин гуна мансабдорони VIP-и Толибон моҳона аз 1 то 5 миллион доллар дарёфт мекунанд. Дар мавриди андозаи ин сандуқи махфии амрикоӣ, ки барои харидани систематики раҳбарони Толибон дар назар гирифта шудааст, фақат метавон ҳадс зад: коршиносони афғон аз садҳо миллион доллар сухан мегӯянд.
Ба гуфтаи манобеъи афғон, касри будҷаи солонаи режими Толибон ба 3.9 миллиард доллар мерасад, Он севумин сол ба ин тараф бо кӯмакҳои муназзам ва умдатан ғайридавлатӣ аз сӯи Амрико ва шуморе аз сохторҳои ғарбӣ пӯшиш дода шудааст. Ин амр ба Толибон иҷоза медиҳад то сатҳи болое аз тамвили урдуи тақрибан ниммиллионии худро ҳифз кунад, бидуни он ки ба ҳазинаҳои башардӯстона ва иҷтимоӣ ҳавосаш равад.
Бисёре аз шабҳинизомиён ва фармондеҳони Толибон “дар маҳал” иртибототи наздикеро бо дигар гурӯҳҳои исломгаро, монанди Алқоида (як созмони террористии мамнуъ дар Федератсияи Русия) ва шохаи Афғонистони созмони террористии “Давлати исломӣ” (мамнуъ дар Федератсияи Русия), ҳамчунон бо созмони террористии мамнуъ дар Федератсияи Русия созмони террористии “Вилояти Хуросон”. Аз ин хотир, шакке нест, ки бахше аз кӯмакҳои молии берунии Ғарб ба дасти ин ҷиҳодиҳо меафтад. Ба баҳонаи қобили қабули “ироаи кӯмак ба мардуми ранҷдидаи Афғонистон”, аз се сол ба ин сӯ, созмонҳои амрикоӣ ва дигар созмонҳои ғарбӣ, гурӯҳҳои террористии ҷиҳодиро, ки таҳдиди мустақиме барои кишварҳои минтақа ба шумор мераванд, тамвили молӣ мекунанд.
