Мулло Ҳайбатуллоҳ, раҳбари Толибон, беш аз пеш рӯи ниёз ба фидоиёни ӯ овардааст.
Нависанда: Холид Муҳаммадӣ
Тоҷмир Ҷавод, муовини истихбороти Толибон ва фарде, ки солҳо нерӯи интиҳорӣ ва Қитъаи Сурхи Толибонро омӯзиш додааст, барои саркӯби шохаи Хуросони Давлати исломӣ (ДОИШ) гумошта шудааст. Манобеъ ба “Иттилооти Рӯз” гуфтаанд, ки ӯ ва нерӯҳои интиҳорие, ки дар ихтиёр дорад, бахше аз масъулияти таъмини амнияти раҳбари Толибон ва афроди наздики ӯро низ бар ӯҳда доранд.
Ин манобеъ афзудаанд, ки ҳарчанд Мулло Ҳайбатуллоҳ Охундзода қитъаи хоси амниятӣ (муташаккил аз нерӯҳои мавриди эътимод)-и худро дорад, мулло Тоҷмир Ҷавод низ дар бахши таъмини амнияти ӯ нақши меҳварӣ дорад. Меҳварият ёфтани нақши Тоҷмир дар сохтори нигаҳдории қудрати раҳбари Толибон нишондиҳандаи он аст, ки раҳбари Толибон беш аз он ки бар сармояи сиёсӣ ва мақоми маънавии худ такя кунад, нерӯҳои фидоии Тоҷмирро хатти аввали ҳифозат аз қудрати худ медонад.
Пас аз кушта шудани Халилурраҳмон Ҳаққонӣ, вазири муҳоҷирин ва авдаткунандагони Толибон, узви аршади Шабакаи Ҳаққонӣ ва кокои Сироҷуддин Ҳаққонӣ, Тоҷмир Ҷавод тадобири амниятии чеҳраҳои наздик ба раҳбари Толибонро ташдид кардааст. Халил Ҳаққонӣ дар ҳамлаи интиҳории муҳоҷими ДОИШ дар мақарри вазорати муҳоҷирин ва авдаткунандагони Толибон кушта шуд.
Ин рӯйдод занги хатареро ба садо даровард, ки танинаш дар пойгоҳҳои муҳимми қудрати Толибон печид. Бисёре аз нозирон ин имконро ҳам матраҳ карданд, ки мумкин аст Халил Ҳаққонӣ тавассути ДОИШ аммо дар асари як тавтеаи дохилӣ террор шуда бошад. ДОИШ дар моҳи ҳути 1401 Довуд Музаммил, волии вақти Толибон дар Балхро дар дафтари кораш ҳадаф қарор дод. Довуд Муззаммил ҳам аз чеҳраҳои наздик ба Мулло Ҳайбатуллоҳ буд ва ҷанги Толибон бо ДОИШ дар ҳавзаи Машриқӣ, бавежа Нангарҳорро дар даврони ҷумҳурият раҳбарӣ мекард ва даст ба куштори густурдаи нерӯҳои мунтасаб ба ДОИШ зада буд.
Пас аз кушта шудани Халилурраҳмон Ҳаққонӣ, Мулло Ширин Охунд, волии Толибон дар Қандаҳор, Ҳоҷӣ Юсуф Вафо, волии ин гурӯҳ дар Балх, Холид Ҳанафӣ, вазири амр ба маъруф, Нидомуҳаммад Надим, вазири таҳсилоти олӣ ва даҳҳо мақоми дигари наздик ба раҳбари гурӯҳи Толибон тадобири амниятиашонро афзоиш додаанд. Манобеъ ба “Иттилооти Рӯз” гуфтаанд, ки Тоҷмир Ҷавод дар қисмати таъмини амнияти ин мақомҳо низ ҳамкорӣ мекунад.
Нерӯҳои интиҳорӣ замоне, ки тавассути Тоҷмир Ҷавод нақши муҳофизат аз мақомҳои баландпояро бар ӯҳда мегиранд, ба лақаби “фидоӣ” ёд мешаванд ва ин лақаб ин маъноро медиҳад, ки ин нерӯҳои интиҳорӣ охирин талошашонро барои муҳофизат анҷом медиҳанд ва ҳатто ҳозир ҳастанд, ки ҷони худро фидо кунанд.
ТОҶМИР ҶАВОД КИСТ?
Дар даврони ҷумҳурият, мулло Тоҷмир Ҷавод, волии номниҳоди Толибон дар Пактиё ва узви аршади Шабакаи Ҳаққонӣ буд. Бо фурӯпошии ҳукумат, Тоҷмир Ҷавод равобити худро бо раҳбари Толибон тақвият кард ва фарди мавриди эътимоди ӯ дар сохтори истихбороти ин гурӯҳ шуд.
Тоҷмир Ҷавод, монанди Мулло Ҳайбатуллоҳ Охундзода, акс ё видеое аз худ мунташир накардааст ва бо вуҷуди он ки шӯҳрат зиёде дар ҳалақоти амниятӣ ёфта, ҳамчунон дар соя зиндагӣ мекунад. Тоҷмир Ҷавод камтар дар малои ом ҳозир мешавад ва дар даврони ҳокимияти муҷаддади Толибон камтар аз панҷ навори савтии мунтасаб ба ӯ мунташир шудааст.
Пеш аз султаи Толибон дар Афғонистон низ Тоҷмир Ҷавод дар кандаки интиҳории “Алҳамза” дар манотиқи қабоилии Покистон ва ҳаммарз бо Афғонистон нерӯҳои интиҳориро омӯзиши сахти низомӣ медод ва сипас ононро ҷиҳати ҳамалоти интиҳорӣ ба Афғонистон мефиристод.
Мулло Ҳайбатуллоҳ Охундзода беш аз он ки ба Абдулҳақ Васиқ, раиси истихбороти ин гурӯҳ муттакӣ бошад, рӯи Тоҷмир Ҷавод ҳисоб мекунад. Тоҷмир то инак бо ҳеҷ мақоми ғарбӣ дидор накардааст. Бархе аз нерӯҳои Толибон дар ҳангоми маросими ҳаҷи фарзӣ, акси мунтасаб ба Тоҷмир Ҷаводро мунташир карданд ва иддао карданд, ки ӯ ҷиҳати маросими ҳаҷ рафтааст. Ин акс аз пушти сар гирифта шуда буд.
“Фотиҳ звок” алайҳи ДОИШ
Тоҷмир Ҷавод бунёнгузори кандаки интиҳории “Алҳамза” ва Қитъаи сурхи Толибон ва раҳбарикунандаи кандаки “Фотиҳ звок” аст. Ӯ дар бахши омӯзиши нерӯи интиҳорӣ ва нерӯҳои вежаи Толибон таҷрибаи зиёде дорад ва инак, раҳбари Толибон чашми умед ба ӯ дӯхтааст, то таҳдиди ДОИШ бар вай ва мақомҳои наздик ба худашро дафъ кунад.
Манобеъ дар миёни Толибон ба Иттилооти Рӯз гуфтаанд, ки қитъаи “Фотиҳ звок” бештар амалиётҳо алайҳи ДОИШро раҳбарӣ ва амалиётӣ мекунад ва Тоҷмир Ҷавод нуфузи густурдае дар ин қитъа дорад.
Кандаки “Фотиҳ звок”-и Толибон, ки муташаккил аз Қитъаи Сурх ва нерӯҳои интиҳории ин гурӯҳ аст, ҳудуди як сол қабл аз суқути Афғонистон таъсис шуд ва раҳбарии ин кандак ҳам ба дӯши мулло Тоҷмир Ҷавод буд. Нерӯҳои “Фотиҳ звок” пас аз фирори Муҳаммад Ашраф Ғанӣ, раисҷумҳури пешини Афғонистон худашонро ба Кобул расонданд ва контроли бахшҳои калидиро ба даст гирифтанд.
Дар видеое, ки Забеҳуллоҳ Муҷоҳид, сухангӯи Толибон ҳудуди даҳ моҳ қабл аз суқути Кобул мунташир кардааст, дида мешавад, ки ин нерӯҳо бо улгубардорӣ аз тамриноти нерӯҳои кумондуи Афғонистон омӯзишҳои низомиро дар яке аз манотиқи кӯҳистонӣ (ба эҳтимоли зиёд манотиқи қабоилии Покистон) сипарӣ мекунанд. Дар ин видеоҳо, Толибон мутари бомб, минаҳои бушкаии зардранг, ҷалиқаҳои интиҳорӣ ва нерӯҳои интиҳориашонро низ ба намоиш гузошта буданд.
Мулло Тоҷмир Ҷавод, дар файлҳои савтии андаке, ки аз ӯ ба даст омада, бо ифтихор ёд мекунад, ки истихбороти ҳукумати пешинро, ки таҳти ҳимояти Амрикову Ғарб қарор дошт, бо ҳамалоти мусаллаҳона ва интиҳорӣ шикаст додааст. Бахши зиёде аз ҳамалоти хунину маргбор, аз ҷумла ҳамла ба ҳутали “Серена” ва шифохонаи “400 бистар”-и низомӣ таҳти раҳбарии Тоҷмир Ҷавод анҷом шудааст.
Дар даврони ҳукумати пешини Афғонистон, Қитъаи Сурхи Толибон муташаккил аз нерӯҳои омӯзишдидаи Толибон буд ва бештар ин қитъа дар ҷангҳои муҳим ҳузур пайдо мекард ва шумори афродаш ҳам кам буд. Қитъаи Сурх масъулияти машварадиҳии низомӣ, басиҷи нерӯҳо дар майдони набард ва баланд бурдани рӯҳияи нерӯҳои Толибонро бар ӯҳда дошт. Ҳукумати пешини Афғонистон ҳам ҳангоме, ки муваффақ ба куштану боздошти Қитъаи Сурхи Толибон мешуд, талафоти ин қитъаро дар эъломияҳо барҷаста мекард.
Тоҷмир Ҷавод ба нерӯҳои интиҳории таҳти амраш эътимоди болое дорад ва ба ҳамин хотир аст, ки аз ин нерӯҳо дар ҷанг бо ДОИШ ва таъмини амнияти мақомҳои аршади ин гурӯҳ истифода мекунад. Нерӯҳои интиҳорӣ таҳти таблиғоти зиёд қарор гирифтаанд ва итоати бидуни чунучаро мекунанд. Барои ин нерӯҳо Тоҷмир Ҷавод фарди боэҳтиром ва дастурҳояш ҳам қобили иҷро аст.
Дар ҳаросати иморат
Тай се солу чаҳор моҳи ҳокимияти Толибон, Тоҷмир Ҷавод бо имконоти молии густурда ва таҷҳизот, сармоягузории калон дар заминаи баланд бурдани маҳорати нерӯҳои интиҳорӣ ва инсиҷоми он дар сохтори истихбороти ин гурӯҳ анҷом додааст. Тоҷмир Ҷавод, ки намехоҳад аксу видеоҳояш мунташир шавад, танҳо чанд навори савтӣ аз худ мунташир кардааст ва дар ҳамагии онҳо аз нерӯҳои интиҳорӣ ситоиш шудааст ва таъкид бар истеҳкоми иморати толибонӣ шудааст.
Дар моҳи ҳути соли гузашта Тоҷмир Ҷавод шуморе аз нерӯҳои интиҳории ин гурӯҳро дар хонаи мулло Умар, бунёнгузор ва раҳбари нахусти ин гурӯҳ ҷамъ кард ва ба онон дастур дод, ки аз фармонҳои Мулло Ҳайбатуллоҳ Охундзода, раҳбари Толибон итоат кунанд ва омодаи анҷоми ҳамалоти инфиҷорӣ ва интиҳорӣ дар ҳар замон ва ҳар макон бошанд. Ӯ таъкид кард, ки аз “иморати исломии Толибон” ҳифозат кунанд. Ӯ аз Мулло Ҳайбатуллоҳ Охундзода ба унвони “ситораи дурахшон” дар улуми динӣ ва сиёсати исломӣ ёд кард ва ба нерӯҳои интиҳорӣ гуфт, ки “иморати исломии Толибон” таҳти раҳбарии ӯ ба аҳдофи худ мерасад. Таъкиди қотеъи Тоҷмир Ҷавод ба раҳбари бидуни чунучарои нерӯҳои интиҳорӣ аз Мулло Ҳайбатуллоҳ боис шуд, ки ӯ бо собиқаи узвият дар Шабакаи Ҳаққонӣ, боз ҳам як гом наздиктар ба раҳбари ин гурӯҳ шавад.
Бо рӯйи кор омадани муҷаддади Толибон дар қудрат, ин гурӯҳ борҳо таҳдиди шохаи Хуросони Давлат исломӣ (ДОИШ)-ро нодидаангорӣ кардааст. Яке аз далоиле ҳам, ки нерӯҳои мунтасаб ба ДОИШ тавонистанд худашонро ба мақомҳои калидӣ, аз ҷумла Халил Ҳаққонӣ ва Довуд Музаммил бирасонанд, бепарвоӣ ба таҳдиди ДОИШ будааст. Аммо инак Толибон ва ба вежа Мулло Ҳайбатуллоҳ Охундзода, раҳбари ин гурӯҳ бо афзоиши тадобири амниятӣ, ДОИШро хатари ҷиддӣ барои худ ва “иморати ин гурӯҳ” пиндоштааст.
