جنبش حق تعیین سرنوشت پارسی زبانان فدرالیسم را یک سیستم ناقص و نه به نفع فارسی زبانان می داند.
نویسنده: فیاض بهرمان نجیمی، تحلیلگر امور بین الملل، عضو هیئت مشورتی سنگر
🔆 جنبش حق تعیین سرنوشت پارسی زبانان که یک جنبش سیاسی و تمدنی است، هدف اصلی آن دفاع از حقوق اساسی پارسی زبانان، و در راس آن حق داشتن جغرافیای سیاسی مستقل و دولت مستقل پارسی زبانان است تا بتوانند در آن پارسی شهر، شهریار خویش باشند.
🔆دیدگاه اصلی جنبش حق تعیین سرنوشت، این است که تعیین کنندگی چارجوب سیاسی جغرافیای جعلی استعماری افغانستان، به دست افغان ها/ پشتون هاست. تا زمانی که این نام بر این جغرافیا حاکم باشد، از منظر بین المللی و ملی، افغانیسم/ پشتونیسم از آن سود برده و سرنوشت دیگر اقوام را به شکل نکبت بار و ظالمانه رقم می زند، چنانچه در تاریخ چند صد ساله رقم زده است.
🔆جنبش حق تعیین سرنوشت، آهنگ آن دارد که پارسی زبانان چارچوب سیاسی از آن خویش را بنا کنند، ملت پارسی زبان، شایستگی فراوان دارد تا خود شهریار خود باشد.
🔆همچنان جنبش حق تعیین سرنوشت با رعایت ریال پولیتیک، سیاست را امر تدریجی می بیند. از این جهت هر گام، برنامه وایدیولوژی سیاسی را که پارسی زبانان را از شر سیاست تمرکزگرایی استبدادی افغانیستی / پستونیستی نجات دهد از آن استقبال می کند.
🔆فدرالیسم که امروزه از سوی بخش هایی از جامعه پارسی زبان فریاد می شود و به عنوان یک برنامه سیاسی ارائه می شود، در کشور با چند آسیب جدی روبروست:
۱ - تولید کنندگان این برنامه سیاسی تا هنوز از آن تعریف روشن و سیستم تقسیمات اداری فدرال که آیا قوم محور است؟ زبان محور است؟ یا سرزمین محور است؟ را ارائه نکرده اند.
۲ - آسیب دیگر داعیه فدرالیسم آن است که پارسی زبانان را به چند ایالت فدرالی تقسیم می کند، از این جهت به زنده شدن هویت های محلی گرایانه پارسی زبانان کمک می کند و تفرقه جامعه پارسی زبان را فرا می گیرد.
۳ - آسیب دیگر آن این است که هیچ ضمانت اجرایی در عقب آن وجود ندارد، زیرا افغانیست ها/ پشتونیست ها نشان داده اند که به هیچ قاعده سیاسی مدنی زیست مسالمت آمیز باورمند نیستند. هر زمان که قدرت به دست بیاورند ، قاعده و عهد شکنی کرده سیستم فدرال را نابود می کنند، مانند ویران کردن انتخابات با تقلب های ملیونی در دوران جمهوریت.
۴ - آسیب بزرگ فدرالیسم این است که پارسی زبانان را از چارچوب سیاسی پشتونیستی نجات نمی دهند، بلکه در همان چارچوب و هویت افغانی/ افغانستانی/ پشتونی زیست سیاسی پارسی زبانان را رقم می زنند.
🔆با وجود این آسیب ها، از اینکه فدرالیسم یک گام به پیش نسبت به سیستم مرکزی استبدادی افغانیستی/ پشتونیستی است و به کمک پارسی زبانان این داعیه طرح شده است، فقط از باب تدریج در سیاست واقعگرایانه از آن استقبال می کند، اما آن را هدف و آرمان نهایی خویش نمی داند.
🔆سیاست جنبش حق تعیین سرنوشت این است که هر پارسی زبان که برای عزت و سربلندی پارسی زبانان مبارزه کند ، همسو و همکار باشد، اما هیچگاه اصل حق تعیین سرنوشت و آرمان دولت مستقل پارسی زبان را فراموش نمی کند.
