دوشنبه و کابل طالبانی از چه می‌گویند؟
نویسنده: احمد سعیدی، تحلیلگر مسائل افغانستان و منطقه (سوئیس)، مخصوص برای "سنگر"
روز گذشته از طریق رسانه ها گفته شد که مشاور شورای امنیت تاجکستان به کابل سفری داشته، اما معلومات که من دارم مشاور شواری امنیت نبوده بلکه آقای " سید مومن یتیم‌اف " رئیس کمیته دولتی امنیت ملی تاجیکستان، در حدود یک و نیم ماه قبل سفری به افغانستان داشته و این سفر طوری بوده که باید در رسانه ها شریک ساخته نشود. اما روز گذشته از طرف طالبان افشا شد ولی اینکه چرا افشا شد من نمیدانم.
بدون تردید تاجکستان صد ها کیلو متر با افغانستان سرحد دارد برق وارداتی تاجکستان به افغانستان وصل میباشد که طالبان مبلغ زیادی از بهای برق تاجکستان مقروض است و همچنین تاجکستان از رشد تروریزم در افغانستان سخت تشویش دارد.
از سوی دیگر در حالیکه امریکا ۲۰ سال با طالبان جنگیده است هفته وار طالبان را میلیون ها دالر کمک میکند.
تاجکستان هم حق دارد با کشور همسایه خود روابط اقتصادی، حتی سیاسی و فرهنگی برقرار کند.
اما به باور من تغییرات بنیادی در مورد کسانیکه علیه طالبان میجنگند به وجود نخواهد آمد.
به باور من نزدیکی تاجیکستان با طالبان دلایل پیچیده‌ای دارد و به عوامل مختلفی بستگی دارد. به طور کلی، تاجیکستان و طالبان در گذشته روابط خوبی نداشته‌اند و دولت تاجیکستان موضعی انتقادی نسبت به طالبان داشته است. اما با توجه به تغییرات اخیر در منطقه، برخی دلایل احتمالی برای تغییر در رویکرد تاجیکستان نسبت به طالبان می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
1 - امنیت منطقه‌ای: با توجه به اینکه تاجیکستان هم‌مرز با افغانستان است، یکی از نگرانی‌های اصلی این کشور امنیت مرزها و جلوگیری از نفوذ گروه‌های تروریستی و قاچاق مواد مخدر از افغانستان است. تاجیکستان ممکن است برای حفظ ثبات و امنیت منطقه‌ای مجبور به تعامل با طالبان باشد.
2 - منافع اقتصادی: افغانستان و تاجیکستان از لحاظ اقتصادی و تجاری نیز به هم وابستگی‌هایی دارند. تاجیکستان ممکن است تلاش کند روابط تجاری و اقتصادی خود را با افغانستان حفظ کند تا منافع اقتصادی‌اش را تقویت کند.
3 - فشارهای بین‌المللی و منطقه‌ای: کشورهای منطقه و قدرت‌های بزرگ ممکن است تاجیکستان را به سمت تعامل با طالبان سوق دهند. به عنوان مثال، نقش روسیه و چین و همچنان نزدیکی قرغزستان با طالبان که در گذشته قرغزستان به نحوی با تاجکستان دشمنی داشت و رقیب آن گفته میشود در سیاست‌های منطقه‌ای و تعامل با طالبان می‌تواند بر موضع تاجیکستان تأثیرگذار باشد.
4 - سیاست‌های داخلی: دولت تاجیکستان ممکن است به دلایل داخلی و برای حفظ ثبات داخلی و مقابله با گروه‌های مخالف از تعامل با طالبان حمایت کند.
در نهایت، این نزدیکی یا تغییرات در روابط بین تاجیکستان و طالبان می‌تواند نتیجه ترکیبی از این عوامل باشد و در طول زمان و با توجه به تغییر شرایط منطقه‌ای و بین‌المللی تغییر کند.
