شبکه حقانی جنگیان خود را برای جنگ با دولت اسد به سوریه فرستاده بود.
نویسنده: احمد سعیدی، تحلیلگر امور افغانستان و منطقه (آلمان)، مخصوص برای “سنگر”
نسبت به هر گروه دیگری طالبان پاکستانی به گروه داعش نزدیک تر هستند اینها با همکاری داعش فعالیت های زیادی داشتند چنانچه از سال 2014 بدینسو سال سختی برای تحریک طالبان پاکستان (TTP) از نظر ساختاری بود. پس از مرگ حکیم الله محسود در وزیرستان جنوبی، رهبری سازمان به فضل حیات معروف به ملا فضل الله از سوات رسید. از آنجایی که برای اولین بار رهبری سازمان از دست اقوام و قبایل محسود خارج شده بود، طالبان محلی وابسته به قوم محسود به نام حلقه محسود عملیات خود را زیر چتر تحریک طالبان آغاز کردند.
قبایل وزیر قبلاً هویت های جداگانه ای را تحت فرماندهی حافظ گل بهادر در وزیرستان شمالی و بهاول در وزیرستان جنوبی (فرمانده محلی جایگزین ملا نظیر در وانا) ایجاد کرده بودند. گروه طارق آفریدی دره آدم خیل پس از مرگ وی تکه تکه شد و منگل باغ آفریدی هویت جداگانه خود را در منطقه اچین ننگرهار حفظ کرد در حالی که عبدالولی با نام مستعار عمر خالد خراسانی از مهمند در اگست ۲۰۱۴ به جماعت الاحرار پیوست و از تحریک طالبان پاکستان فاصله گرفت.
با نگاهی به فعالیت های اولیه پلت فرم جدید، تحریک طالبان پاکستان در سپتمبر ۲۰۱۴ بیانیه ای مبنی بر برکناری عمر خالد خراسانی به همراه احسان الله احسان صادر کرد. فرماندهان ارشد و جنگجویان قدیمی تحریک طالبان پاکستان از این وضعیت بسیار نگران بودند. پس از فرماندهانی مانند بیت الله محسود، حکیم الله محسود و ولی الرحمن محسود، رهبری به غیر از قبیله محسود از سوات کاملا امری غیر ممکن بود. این چنین شد که حافظ سعید خان اورکزی، متعلق به منطقه ماموزی اورکزی، نیز به فکر جدایی از تحریک طالبان پاکستان افتاد.
با اینکه از نظر عقیدتی سلفی بود و به ملا فضل الله نزدیک بود، اما از نظر سن، علوم دینی و جنگ، بالاتر از ملا فضل الله بود. او را بسیار نزدیک به قاری حسین، بنیانگذار حملات انتحاری در پاکستان می دانستند. او از نزدیکان حکیم الله محسود، رهبر پیشین تحریک طالبان پاکستان بود که در روزهای سخت با حافظ سعید خان در ماموزئی وقت می گذراند. حکیم الله محسود نیز همسر دوم خود را از روستای ماموزئی حافظ سعید خان برگزید.
قاری حسین و حکیم الله محسود بر خلاف بیت الله محسود و ولی الرحمن محسود که به مکتب فکری ناب دیوبندی تعلق داشتند، شدیداً تحت تأثیر افکار سلفی قرار داشتند. اما وقتی این دو رفتند، حافظ سعید خان نیز تصمیم گرفت راه خود را از تحریک طالبان پاکستانی جدا کند. این موضوع در زمانی بود که هیئت های مختلف داعش به افغانستان سفر می کردند. اولین هدف آنها فرماندهان سلفی تحریک طالبان پاکستان بودند.
در این زمینه، حافظ سعید خان اورکزئی متعهد شد که به داعش بپیوندد و همراه با جنگجویان سابق مناطق قبیله ای تحت مدیریت فدرال و فرماندهان محلی مناطق خیبر پشتونخوا، با ابوبکر البغدادی رهبر وقت داعش در منطقه اچین ولایت ننگرهار بیعت کردند و بیرق داعش را در افغانستان به اهتزاز درآوردند. به این ترتیب داعش رسما در افغانستان از بطن تحریک طالبان پاکستان متولد شد.
اما آیا همه چیز اینگونه انجام شد؟ در واقع در ۱۰ اکتبر ۲۰۱۴، شاهدالله شاهد، سخنگوی سابق تحریک طالبان پاکستان، ویدئویی از بیعت با خلیفه موسوم به ابوبکر البغدادی منتشر کرد.مفتی حسن سواتی و خالد منصور از هنگو (شهر در پاکستان) از تحریک طالبان پاکستان خارج شد و با داعش بیعت کرد.
اما داستان طولانی برای رسیدن به اینجا وجود دارد که به ایدئولوژی نیز مربوط می شود و تأثیرات آن امروزه طالبان افغانستان و تحریک طالبان پاکستان را درگیر کرده است.
اولین حضور حافظ سعیدخان در این داستان زمانی بود که خود داعش هنوز شکل کنونی خود را شکل نداده بود. ماجرا از این قرار بود که القاعده از پاکستان برای جهاد علیه بشار اسد، رئیس جمهور سوریه، از این کشور جنگجو درخواست کرد.
در همین راستا، عزیزالله حقانی، یکی از اعضای میران شاه شوری از شبکه حقانی و حافظ سعید خان از تحریک طالبان پاکستان، جنگجویان خود را در ۱۴ جولای ۲۰۱۲ به سوریه فرستادند. در آنجا، تماس های آنها مستقیماً بر اساس گروه های جهادی در سوریه بود. از جمله کسانی که به سوریه رفتند شیخ محسن سلفی جهادی بود که متعلق به ولایت کنر افغانستان بود.
عبدالرحیم مسلم دوست یکی دیگر از سلفی های جهادی ننگرهار بود. وی پس از حادثه ۱۱ سپتامبر دستگیر و در زندان گوانتانامو زندانی شد. عبدالرحیم مسلم دوست یکی از مجاهدین نخستین سلفی پاکستان در دوران جهاد افغانستان به شمار می رود.
مسلم دوست در واقع از نزدیکان شیخ جمیل الرحمن بود. شیخ جمیل الرحمن شخصی بود که نه تنها به مجاهدین افغان فتوای کفر داد، بلکه مرتباً با گلبدین حکمتیار از حزب اسلامی مبارزه کرد.
یکی دیگر از زندانیان گوانتانامو به نام عبدالرئوف خادم اهل هلمند که قبلاً در شورای کویته طالبان افغانستان بوده است، به گفته منابع طالبان افغانستان در دوران حبس خود تحت تأثیر عقاید سلفی قرار گرفته بود، بنابراین پیروی از مکتب دیوبندی برای وی غیرممکن بوده است به همین دلیل عبدالرحیم نیز با مسلم دوست ارتباط برقرار کرد.
مانند گذشته، بار دیگر ایده یک حزب عقیدتی سلفی جهادی به ذهن این افراد خطور کرد و بدین ترتیب عبدالرحیم مسلم دوست در سال ۲۰۱۴ آشکارا حزبی را به نام تحریک خلافت خراسان تشکیل داد.
فاروق صافی عضو شورای طالبان پیشاور نیز در این امر به وی پیوست. در واقع او در سال ۲۰۱۳ به دلیل عقاید شدید سلفی گری توسط طالبان از این گروه اخراج شد.
