تامس ویست تقریباً همان سیاست خلیلزاد را به پیش میبرد، که نه به سود امریکاست و نه هم افغانستان.
نویسنده: دکتر فرید یونس، استاد بازنشسته بشرشناسی اسلامی و فلسفه اسلامی دانشگاه ایالت کالیفرنیا (ایالات متحده آمریکا)، عضو شورای مشوره "سنگر"
مذاكرات بين طالبان و ايالات متحده امريكا مورخ سي ام و سي و يكم ماه جولاي ٢٠٢٣ در دوحه به ناكامي انجاميد.
توقعات ايالات متحده امريكا از روز اول مسايل عمده اي حقوق بشر أست مخصوصا اجازه تحصيل و كار براي بانوان و در قدم دوم آزادي بيان و قلم كه طالبان قطعا سر خم نمي كنند . دليل اينكه طالبان سر خم نمي كنند اين أست كه آنها به اين تصور هستند كه امريكا را شكست داده اند و بايد امريكا اول دارايي يا پول كه امريكا به اصطلاح اقتصادي منجمد ساخته به افغانستان مسترد كند تا آنها به امريكا گوش كنند.
دوم بنده از روز اول گفتم و نوشتم كه يك گروه كه به اساس يك ايديولوژي به قدرت رسيده باشند هرگز مصالحه و مفاهمه نمي كنند كه تا امروز نكرده اند . اگر ايالات متحده امريكا پول هاي منجمد شده را مسترد كند چنين معني ميدهد كه يك ابر قدرت بايد به يك گروه تروريستي گوش فرا دهد و اين موقف امريكا را در سطح بين المللي ضعيف نشان ميدهد. دوم اينكه اگر امريكا به طالبان گوش فرا دهد اصول اساسي دموكراسي خود شان را كه آزادي هاي فردي و بيان و قلم و بانوان است زير پا مي گذارند.
اما بايد خاطر نشان كرد كه اين مسله در سياست خارجي امريكا كه اصول دموكراتيك خود شان را در جهان بيرون از امريكا زير پا بگذارد نه يك موضوع نو أست و نه ناممكن. اگر امريكا، هر اداره كه باشد، خواه دموكرات خواه جمهوريخواه به حقوق بشر خارج از كشور شان اعتقاد ميداشت با طالبان يك موافقه نامه امضا نمي كرد. يعني خوانندگان بايد بدانند كه امريكا پاي بند حقوق بشر خارج از امريكا نيست و تنها منافع استراتيرژيك و اقتصادي امريكا مطرح أست و اگر روزي امريكا، افغانستان را به رسميت بشناسد تعجب نكنيد.
اما فعلا امريكا منتظر كشور هاي عربي أست مانند قطر و ديگر كشور هاي خليج كه طالبان را تمويل مي كنند. و دليل تمويل طالبان توسط كشور هاي خليج اين أست و در گذشته گفتيم كه اگر يك نظام عادل و دموكراسي مردمي اساسي در افغانستان به وجود بيايد نظام هاي كشور هاي خليج را متاثر مي سازد و آنها مانند " دومينو افكت " از بين مي روند . ازين رو كشور هاي خليج طالب را تمويل مي كنند تا خود شان زنده باشند.
نماينده ويژه در أمور افغانستان آقاي تامس وست (Thomas West) و بانو رينا اميري كه افغان اصيل الاصل و مسول حقوق زنان به ويژه افغانستان در وزارت خارجه امريكا خدمت مي كند درين مذاكرات سهم داشتند. آقاي وست به جاي خليلزاد به اين پست گماشته شده أست و تقريبا همان پاليسي خليلزاد را به پيش مي برد كه اين نه به سود امريكاست و نه به سود حقوق بشر در افغانستان. خانم اميري انديشه خاص سياسي ندارد و اما مذاكرات همراي طالبان در پشت در هاي بسته به موافقه نرسيد زيرا معلوم مي شود كه خانم اميري در موقف خود فعلا سخت پابند است تا وقتيكه از بالاجاي برايش چراغ قرمز روشن شود كه زياد پافشاري نكند.
طالبان كه به اساس ايديولوژي " دوق " يعني خميري از ديوبندي هند ، وهابي سعودي و قومي و قبائلي عرض اندام كرده اند مصالحه نمي كنند مخصوصا كه مليارد دالر به نام كمك هاي بشر خواهانه از امريكا دريافت مي كنند و خود شان آرام هستند و اينكه كشور در فقر به سر مي برد آنها اين بدبختي را اول سر امريكا انداخته اند كه پول ها را منجمد ساخته و دوم رضاي خدا مي دانند چنانچه گفتند كه نان دادن مردم كار آنها نيست!