علمای دینی تاجیک بیش از علمای دینی هر قوم دیگری در افغانستان با فرهنگ، تاریخ، زبان و هویت خود بیگانه هستند.
نویسنده: رستم روشنگر، تحلیلگر، مخصوص برای “سنگر”
من بارها گفتهام که علمای دینی تاجیک، بیش از علمای دینی هر قوم و قبیل دیگر در افغانستان، با فرهنگ، تاریخ، زبان و هویت خود بیگانه اند و حاضرند بسیار به سادگی ارزشهای هویتی و فرهنگی خود را پای فرهنگ و رسوم عربی که تحت نام دین به آنان رسیده است، فدا کنند. در میان دیگر اقوام چنین نیست. علمای دینی پشتون، هزاره و ازبیک قوم خود را میشناسند و در کنار تبلیغ دین، متوجه ارزشهای هویتی خود نیز میباشند.
یک دلیل این امر به سطح پایبن درک و دانش به اصطلاح علمای دینی تاجیک ربط دارد. شاید در بین تاجیکان بیش از سایر اقوام، ملا و مولوی و چلی و قاری زیاد است. اکثر اینها نه درک درستی از دین دارند و نه شناختی از تاریخ و هویت و فرهنگ خود. اینها زودافراطی میشوند و به سادگی به صدور فتوا روی میآورند.
دلیل دیگر این است که در میان تاجیکان به صورت کلی کار روی ارزشهای فرهنگی و هویتی کم صورت گرفته و تاجیکان افغانستان بیش از سایر اقوام نسبت به مسائل قومی و هویتی بیتفاوت هستند و به عبارت دیگر در حفظ ارزشهای قومی و هویتی سهلانگار هستند و به سادگی از آن میگذرند.
اگر علمای دینی تاجیک، ارزشهای هویتی خود را فدای دین میکنند، سیاست مدار تاجیک ارزش های هویتی خود را در بازار سیاست معامله میکند و تحت نام ملی گرایی و مصلحت اندیشی از ارزشهای قومی خود میگذارد، تجار تاجیک، ارزش های قومی خود را فدای کار و بار تجارت میکند، هنرمند تاجیک، ارزش های قومی خود را در حوزه هنر به حراج میگذارد و ورزشکار تاجیک در حوزه ورزش و....
اما جدا از پایین بودن سطح شعور قومی و فرهنگی علمای دینی تاجیک، اعلام جهاد ملایی که در ویدیو میبینید علیه دولت تاجیکستان، بیشتر یک پروژه استخباراتی است. حامیان تروریزم(شبکههای استخباراتی) سادهترین راه برای ناامن سازی منطقه ما را در ترویج تفکر تکفیری و افراطی دینی جستجو میکنند. چندتا ملای بیخبر از تاریخ و فرهنگ را پول میدهند تا علیه اقوام و ملل مختلف اعلام جهاد کند. همچو ملاها فکر میکنند که کاری که میکنند هم ثواب است و هم خرما. هم جهاد دینی را تبلیغ میکنند هم پول دریافت میکنند. آنان نمی دانند که محرک اصلی و پنهان چنین تفکراتی کی ها هستند.
دولت تاجیکستان به رهبری امام علی رحمان با رویکردهای فرهنگی و با حمایت از جبهه مقاومت ملی ضد تروریزم، خود را در معرض حملات افراطیون دینی قرار داده است و حامیان تروریزم که در نظر دارند برنامه ویرانگری کشورهای آسیای میانه را از طریق پروژه جهاد جهانی تطبیق کنند، پول های هنگفتی را برای تبلیغ دینی علیه دولت تاجیکستان اختصاص میدهند.
متاسفانه نیمچه ملاهای تکفیری تاجیک به سادگی در خدمت این هدف قرار میگیرند. آنان با استفاده از ناآگاهی جوانان بیکار و گرسنه، با شور و هلهله علیه دولت تاجیکستان تبلیغ میکنند و جوانان نیز الله اکبر گویان آماده قربانی شدن در راه ترویج تروریزم میشوند و فکر میکنند که در راه خدا مبارزه میکنند.