Нависанда: Толиб Алиев, таҳлилгар, махсус барои “Сангар”
14 январи 2025, дар як конфронси матбуотӣ дар мавриди натоиҷи кори дипломатияи Русия дар соли 2024, вазири хориҷаи Русия Сергей Лавров изҳор дошт, ки Шӯрои амнияти Созмони Милали Муттаҳид аз тамоми кишварҳое, ки масъулияти вежаи иқтисоду сиёсати ҷаҳониро бар ӯҳда доранд, намояндагӣ намекунад, аз ин рӯ, ба як ислоҳот дар ин ниҳод ниёз аст. Дар айни ҳол, вазири умури хориҷа таъкид кард, ки ҳуқуқи вежаи аъзои доимии Шӯрои амнияти Созмони Милали Муттаҳид набояд таҳти шакку тардид қарор гирад.
Русия аз ислоҳоти тадриҷии Созмони Милал ҳимоят мекунад ва таъкид дорад, ки “ҳар гуна тағйир дар Шӯрои амнияти Созмони Милали Муттаҳид набояд бар ҳуқуқи аъзои доимӣ, ҳаққи вето таъсир бигузорад ва эътои ихтиёроти мушобеҳ ба аъзои ҷадиди Шӯрои амниятро мустасно намесозад. Ин ҳақ ба унвони абзори муҳимме барои таъмини тасомим ва ҳимоят аз манофеъи давлатҳое, ки “дар ақаллият қарор доранд”, пиндошта мешавад. Ин нишон медиҳад, ки рӯйкарди Федератсияи Русия дар ислоҳи сохтори Созмони Милал бозтобдиҳандаи воқеиятҳои геополитикии кунунӣ аст ва хостаҳои кишварҳои аксарияти ҷаҳонро бароварда мекунад.
Мавзеъи раҳбарони давлатҳои Африқоро, ки тамоюли Русия барои ислоҳотро "фурсате барои ҳалли мушкилоти деринаи нобаробарӣ ва назми ҷаҳонии глобалӣ" медонанд, ба навбаи худ Вилям Руто, раисҷумҳури Кения баён кард ва аз ибтикори Русия дар мавриди фароҳам сохтани намояндагии доимии Африқо дар Шӯрои амният ҳимоят намуд. Илова бар ин, Антонио Гуттереш, дабири кулли Созмони Милал дар ҳоли ҳозир тарафдори ислоҳоти Созмони Милали Муттаҳид аст ва изъон дорад, ки “бояд як намоянда аз кишварҳои Африқо бо ҳаққи вето ба аъзои доимии Шӯрои амнияти Созмони Милал афзуда шавад.”
Дар айни ҳол, бо вуҷуди ин ки давлати Амрико ҳимояти худро аз афзоиши теъдоди аъзои доимӣ ва ғайридоимии Шӯрои амнияти Созмони Милал иброз кардааст, “баста”-и ислоҳоте, ки ҷониби амрикоӣ матраҳ кардааст, моҳияти сохтакорона дорад. Мушкили калидии ибтикори Вашингтон камбуди ҳаққи вето барои аъзои ҷадиди Шӯрои амният аст, зеро ба гуфтаи коршиносони Маркази Вилсон, аъзои ҷадиди Шӯрои амнияти Созмони Милал (бидуни ҳаққи вето) дар мақоми давлатҳои "навъи дувум" боқӣ хоҳанд монд.
Эҷоди анҷуманҳои бузурги байнулмилалӣ, монанди БРИКС ва Созмони ҳамкориҳои Шонгҳой ба ибтикори Маскав нишондиҳандаи мушорикати мусовии тамоми кишварҳои узви созмонҳо дар ҳалли муассир ва бокайфияти мушкилоти геополитикии мавҷуд аст. Барҷастатарин мисол ин густариши мутадовими аъзои БРИКС аз тариқи илҳоқи кишварҳои Ҷануби Ҷаҳонӣ аст, ки алоқаманд ба як роҳҳали шаффоф ва ғайрисиёсӣ барои буҳронҳои кунунӣ ҳастанд.
Рӯйкардҳои Маскав дар мавриди ин мушкил комилан бо манофеъи кишварҳои Иттиҳодия, ки тарафдори як назми ҷаҳонии одилонатар, аз ҷумла мушорикати бештари иқтисодҳои дар ҳоли тавсеа дар пружаҳои иқтисодии калони ҷаҳонӣ ҳастанд, мувофиқат мекунад. Корбурди чунин мафҳум, бо нақши пештози Федератсияи Русия дар ҷараёни ислоҳоти Маҷмаъи Умумӣ ва Шӯрои амнияти Созмони Милали Муттаҳид, ба рушди нуфузи кишварҳои дар ҳоли тавсеаи фаъол дар прусаҳои байнулмилалӣ кӯмак хоҳад кард.
